رابطه مارجین و اهرم یکی از مهم ترین مفاهیم فارکس هستند که لازم است درک شوند. اگربه تازگی معامله گری در فارکس را آغاز کرده اید، توصیه می کنم حتما تا انتهای مطلب همراه ما باشید. اهرم و مارجین دو مفهوم مرتبط هستند که از زوایای مختلف به یک موضوع نگاه می کنند. وقتی یک معامله گر پوزیشن باز می کند، باید بخشی از ارزش آن را به عنوان حسن نیت ارائه دهد. در این حالت گفته می شود معامله گر از لوریج یا اهرم استفاده کرده است و مبلغی که باید ارائه شود نیز به عنوان مارجین شناخته می شود.
مارجین چیست؟
مارجین درصد مشخصی از ارزش کلی معامله است که برای ورود به معامله به عنوان حسن نیت یا همان وثیقه نزد بروکر نگه داری میشود؛ معاملهگری با مارجین این امکان را به معاملهگران میدهد تا توانایی حضور در بازار فارکس با هر سرمایهای را داشته باشند، با این وجود استفاده از مارجین امکان ضرر و سود را به یک میزان افزایش میدهد و شمشیری دو لبه محسوب میشود.
مارجین و لوریج هر دو دو مفهوم جدا نشدنی هستند و با یکدیگر همواره ارتباط دارند، معاملات مارجین دار این امکان را به شما میدهد تا از اهرم استفاده کنید. برای اینکه به درک بهتری از مفهوم مارجین برسیم باید اصطلاحات مارجین را به خوبی درک کنیم.
مارجین مورد نیاز (Margin Requirement)
مارجین درصدی از سایز کلی معامله است که برای باز شدن معامله نیاز است، به آن مقدار قراردادی نیز میگویند. با بازکردن هر معامله مقداری از مارجین مورد نیاز توسط بروکر قفل میشود. شما ممکن است با مارجینهای موردنیازی از قبیل 1% ، 2% ، 0.25% ، 5% و حتی 10% به بالا مواجه شوید. در جدول زیر میتوانید برخی از مارجین های مورد نیاز برای ورود به معامله در جفت ارزهای مختلف را مشاهده کنید.
مارجین مورد نیاز | جفت ارز |
2 % | EUR/USD |
4 % | USD/JPY |
5 % | GBP/USD |
3 % | EUR/AUD |
برای درک بهتر مفهوم مارجین به مثالهای زیر توجه کنید.
- باز کردن معاملهی خرید روی جفت ارز دلار به ین ژاپن (USDJPY): فرض کنید که شما حساب معاملاتی خود را به مبلغ 1,000 دلار شارژ کردید و میخواهید وارد یک معاملهی خرید به ارزش 1 لات (10,000) واحد باز کنید. چه میزان مارجین برای باز کردن این معامله نیاز دارید؟ از آنجایی که دلار آمریکا ارز پایه در این جفت ارز است، ارزش این یک لات 10,000 دلار است؛ پس مقدار قراردادی معامله 10,000 میباشد. باتوجه به اینکه مارجین مورد نیاز برای جفت ارزش دلار به ین معادل 4% است، برای باز کردن معامله به 400 دلار موجودی نیاز دارید. یعنی برای باز کردن این معامله 400 دلار شما نزد بروکر به عنوان وثیقه نگهداری می شود؛ پس از بسته شدن معامله، این مارجین دوباره قابل استفاده خواهد بود.
- باز کردن معاملهی خرید روی جفت ارز یورو مقابل دلار استرالیا (EURAUD): فرض کنیم که میخواهید یک لات روی جفت ارز EURAUD که ارزش آن (10,000) واحد است باز کنید. چه میزان مارجین برای باز کردن این معامله نیاز دارید؟ از آنجایی که ارز پایه یورو است، مقدار قراردادی معامله معادل 11,500 دلار خواهد بود؛ با توجه به مقدار مارجین مورد نیاز جفت ارز EURAUD که 3% است، مارجین لازم برای باز کردن این معامله معادل 345 دلار خواهد بود.
چگونه مارجین را محاسبه کنیم؟
برای محاسبهی مارجین از فرمول استفاده میکنیم، اما توجه داشته باشید که درصورتی که ارز پایه جفت ارزی که میخواهید روی آن معامله کنید، با ارز مورد استفاده در حساب شما متفاوت باشد، فرمول ها نیز متفاوت خواهند بود. به صورت کلی در فارکس امکان باز کردن معاملات به میزان موجودی شما بستگی ندارد؛ درواقع بستگی به میزان مارجین شما دارد.
- فرمول محاسبهی مارجین در صورتی که ارز پایه با ارز حساب معاملاتی برابر است
مارجین مورد نیاز = ارزش قراردادی (ارزش مفهومی) x مارجین مورد نیاز جفت ارز
- فرمول محاسبهی مارجین اگر ارز پایه با ارز حساب معاملاتی مغایرت داشته باشد.
مارجین مورد نیاز = ارزش قراردادی x مارجین مورد نیاز جفت ارز x نرخ مبادله میان ارز پایه و ارز حساب
اهرم چیست؟
اهرم (Leverage) یا همان لوریج یکی از مهمترین مباحثی است که قبل از شروع معاملهگری باید با آن آشنا باشید. لوریج این امکان را به شما میدهد تا وارد معاملاتی شوید که بیشتر از ارزش دارایی شما است و این امکان تحت عنوان یک وام از سوی بروکر به شما داده میشود. لوریج به معنی معامله با مقدار زیادی از سرمایه بدون درگیر کردن سرمایهی خودمان است.
برای مثال برای باز کردن یک معامله به ارزش 100,000 دلار، بروکر شما 1,000 دلار از موجودی شما را کنار میگذارد؛ لوریج حساب شما که با استفاده از نسبت بیان میشود معادل 1:100 خواهد بود. درواقع لوریج یک به صد (1:100) به این معنا است که به ازای هر یک دلار میتوانید وارد معاملهای به ارزش 100 دلار شوید.
یک روش خوب برای درک نسبتها در لوریجهای مختلف این است که عدد سمت راست را به عنوان ضریب در نظر بگیریم؛ به این صورت که اگر لوریج 1:50 است، تا 50 برابر دارایی خود میتوانیم وارد معاملات شویم. فرض کنید که موجودی حساب معاملاتی شما 10,000 دلار است و لوریج ارائه شده توسط بروکر 1:20 است؛ در این شرایط شما میتوانید وارد معاملهای به ارزش 200,000 دلار شوید. با وجود اینکه لوریج یک مزیت به شمار میآید که این اجازه را به شما میدهد تا با موجودیهای پایین نیز به انجام معاملات بپردازید، اما ریسک معاملات را بسیار بالا میبرد به صورتی که ممکن است کل سرمایهی شما حین معامله در خطر باشد.
درصورتی که لوریج 1:1 باشد به این معنا است که اهرمی در حساب شما به کار نمیرود و زمانی که وارد معامله میشوید باید موجودی (Balance) حساب شما برابر یا بیشتر از ارزش معاملهای که قصد ورود به آن را دارید باشد.
چه میزان لوریج در معاملات فارکس باید استفاده شود؟
هیچ مقدار دقیقی برای استفاده از لوریج وجود ندارد؛ با این وجود فاکتورهایی هستند که با توجه به شرایط مالی معاملهگر و اهداف مالی وی روی انتخاب اهرم تاثیرگزار هستند. به عنوان یک قانون جامع، استفاده از لوریج پایینتر اجازهی کنترل ریسک بیشتری را به معاملات شما میدهد. با اینکه ممکن است درصورت استفاده از لوریج پایین هم ضرر کنید، اما زمانی که اجازه ورود به معامله بعدی به واسطه لوریج از شما گرفته می شود، کنترل احساسات ساده تر خواهد بود. برای انتخاب میزان اهرم در معاملات خود موارد زیر را در نظر بگیرید:
- تناسب مالی
- اهداف سرمایه گذاری
- ترس از دادن زمان
- ریسک پذیری
- بودجه معاملاتی
- سبک معاملاتی
ارتباط لوریج با کسب سود و زیان در معاملات
به صورت کلی لوریج مورد استفاده شما ارتباط چندانی با ضررده یا سودده بودن معاملات شما ندارد؛ ابزاری که جلوی ضرر بیش از حد شما را میگیرد استفاده از حد ضرر (Stop Loss) است. ابزاری که جلوی طمع شما برای ورود به معاملات را میگیرد نیز حد سود (Take Profit) است. با این وجود درصورتی که لوریج شما پایین باشد، شما اجازهی مصرف تمامی مارجین خود را نخواهید داشت؛ برای مثال زمانی که لوریج حساب معاملاتی شما 1:400 است، شما میتوانید تا 400 برابر دارایی خود ریسک کنید؛ پس مدیریت ریسک در معاملات خود را جدی بگیرید.
توجه داشته باشید که شما تنها مجاز به ریسک 1 الی 2 درصد از کل سرمایهی خود را در هر معامله هستید و درصورتی که 3 بار پشت سر هم در روز ضرر کنید، دیگر اجازهی معامله در آن روز را ندارید؛ در نظر داشته باشید که این قوانین نانوشته همان قوانینی هستند که معاملهگران ضررده را از معاملهگران سودده متمایز میسازند.
چرا لوریج مبحثی ریسکی است؟
استفاده از اهرم زیاد بسیار ناپایدار است، به خصوص اگر معاملهگر با تجربهای نباشید. لوریج این امکان را به شما میدهد که سودهای خود را چند برابر کنید اما به همان میزان ضررهای شما نیز چند برابر میشود. به عنوان مثال فرض کنید که قصد ورود به معاملهی خرید روی جفت ارز پوند در مقابل دلار آمریکا (GBPUSD) را دارید. درصورتی که جفت ارز GBPUSD از قیمت 1.29060 به قیمت 1.29160 برسد، بازار 10 پیپ حرکت کرده است.
درصورتی که از اهرم بالا استفاده کنید با این حرکت بسیار کوچک ممکن است هزاران دلار سود و یا ضرر کنید. زمانی که بازار حرکات سریع و غیر قابل کنترل انجام میدهد، درصورتی که ریسک زیادی متحمل شده باشید ممکن است کل یا بخش زیادی از سرمایهی خود را از دست بدهید.
لوریج دارای مزایا و معایبی است که در جدول زیر آنها را بررسی میکنیم:
مزایا | معایب |
امکان درگیر کردن کل سرمایه به شما توانایی جبران ضرر را میدهد. | پرداخت کمیسیون در صورت باز ماندن معاملات برای مدت طولانی. |
امکان کسب سود چند برابری با حرکات بسیار کوچک بازار. | افزایش ضرر با حرکتهای کوچک قیمت. |
با سرمایه بسیار کم (برای مثال 100$) میتوانید حجم زیادی را درگیر کرده و سود زیادی کسب کنید. | احتمال از بین رفتن کل سرمایهی حساب. (درصورتی که استاپ اوت نداشته باشید) |
اهرم معاملاتی، درصورتی که دانش معاملهگری کافی را داشته باشید، میتواند ابزار بسیار قدرتمندی برای چند برابر کردن سودهای شما باشد.
چگونه لوریج را محاسبه کنیم؟
فرض کنید که 10,000$ در حساب معاملاتی خود به عنوان موجودی (Balance) دارید و تصمیم میگیرید وارد معاملهای با ارزش 100,000$ شوید. برای مشخص کردن لوریج خود، از این فرمول استفاده کنید:
لوریج = حجم کل معامله / سپرده شناور (Equity)
لوریج = 100,000$ / 10,000$
لوریج = 1:10
توجه داشته باشید که لوریج همواره به عنوان نسبتی از عدد یک بیان میشود و حالت مجهول آن را میتوانید به صورت 1:X در نظر بگیرید.
رابطه مارجین و اهرم چگونه است؟
یکی از مباحث مهم رابطه مارجین و اهرم در فارکس است. مارجین مقداری از سرمایه است که برای باز کردن یک معامله لازم است و اهرم اجازهی انجام معاملات بزرگتر از سرمایه را به شما میدهد.
نسبت اهرمی 1:30 به این معنا است که معاملهگر میتواند معاملهای را به ارزش 30 برابر واریزی اولیه خود کنترل کند. برای مثال اگر لوریج حساب معاملاتی معاملهگر معادل 1:30 باشد و معاملهگر 5,000 دلار سپرده در حساب خود داشته باشد، میتواند معاملهای به ارزش 150,000 دلار را مدیریت کند. لوریج با میزان مارجین قابل استفاده مرتبط است، به طوری که به معاملهگر نشان میدهد چند درصد از کل ارزش دارایی لازم است تا وارد معامله شود.
برای مثال اگر مارجین شما 3.3% باشد، در نتیجه لوریجی که توسط بروکر به شما ارائه میشود معادل 1:30 خواهد بود.
اگر مارجین شما 5% باشد، لوریج ارائه شده توسط بروکر 1:20 خواهد بود.
مارجین 10% معادل لوریج 1:10 خواهد بود.
فرمول محاسبه مارجین بر اساس لوریج چیست؟
برای محاسبهی مارجین از طریق لوریج باید به نسبت لوریج دقت کنید و نسبت به فرمول زیر عمل کنید. فرض کنید که لوریج حساب معاملاتی شما 1:50 است و میخواهید مارجین مورد نیاز برای باز کردن این معامله را بیابید. کافی است نسبت لوریج را به یکدیگر تقسیم کرده و درصد آن را طبق فرمول زیر مشخص کنید.
مارجین = نسبت لوریج ضربدر 100
1/50 در 100 = 2 درصد
این 2% به دست آمده به این معنا است که برای ورود به معاملهای با ارزش 100,000 دلار، تنها کافی است که 2,000$ مارجین داشته باشید تا وارد آن معامله شوید.
فرمول محاسبه لوریج بر اساس شرط مارجین چیست؟
برای محاسبهی لوریج بر اساس مارجین به این مثال توجه کنید. فرض کنید که میخواهید 1% از ارزش کل معامله را به عنوان مارجین وارد کنید؛ در صورتی که بخواهید یک لات استاندارد روی جفت ارز دلار به فرانک سوئیس (USDCHF)، معامله باز کنید؛ ارزش کلی معامله معادل 100,000 دلار خواهد بود اما از آنجایی که میخواهید تنها 1% از مارجین خود را استفاده کنید، مارجین مورد نیاز 1,000$ خواهد بود. در نتیجه طبق فرمول زیر باید ارزش کلی معامله را بر میزان مارجین مورد نیاز تقسیم کنید تا لوریج مورد نظر شما به دست بیاید.
ارزش کلی معامله / مارجین مورد نیاز = لوریج
100,000$ / 1,000$ = 1:100
جدول رابطه مارجین و لوریج در فارکس
در جدول زیر میتوانید رابطهی لوریج و مارجین مورد نیاز را مشاهده نمایید.
نسبت اهرم | مارجین مورد نیاز | تذکرها |
1:1 | 100% مارجین | هیچ لوریجی وجود ندارد. |
1:2 | 50% مارجین | این بزرگترین میزان لوریج مجاز برای معامله روی ارزهای دیجیتال در اروپا است. |
1:3 | 33% مارجین | |
1:4 | 25% مارجین | |
1:5 | 20% مارجین | این بزرگترین میزان لوریج مجاز برای معامله روی سهام در آمریکا و اروپا است. |
1:10 | 10% مارجین | |
1:20 | 5% مارجین | |
1:30 | 3.33% مارجین | این بزرگترین میزان لوریج مجازبرای معامله روی جفت ارزهای ماژور در اروپا است. |
1:50 | 2% مارجین | این بزرگترین لوریج مجاز برای تمامی نمادها در آمریکا است. |
1:100 | 1% مارجین | |
1:400 | 0.25% مارجین | این بزرگترین لوریج مجاز برای معامله در سوئیس است. |
1:1000 | 0.10% مارجین | استفاده از لوریج های حجیم بسیار خطرناک است. |
سخن پایانی
زمانی که رابطه مارجین و اهرم را درک کنید، نیازی نیست از آن بترسید. تنها زمانی که نباید از لوریج استفاده کنید وقتی است که چشم بسته و بدون مدیریت ریسک به معامله میپردازید. درصورتی که تسلط کافی دارید اما هنگام ضرر رفتارهای انتقام جویانه از بازار انجام میدهید، داشتن لوریج بالا میتواند حساب شما را نابود کند.
لوریج، شمشیری دو لبه است که علاوه بر ساختن سودهای بسیار از مبالغ کم، در صورت عدم آگاهی میتواند دارایی شما را در مدت زمان بسیار کمی به صفر برساند. پیشنهاد میشود زمان افتتاح حساب معاملاتی لوریج خود را به نسبت شرایط مالی، سبک معاملاتی و درک روانشناختی که از خود دارید انتخاب کنید و تا حد امکان از لوریجهای بالا دوری کنید.